Het was in 1944 dat de CIA een pamflet uitbracht, bedoeld voor burgers in de door nazi’s bezette gebieden. De Simple Sabotage Field Manual heette het 32 pagina’s tellende vlugschrift. Het bevatte allerhande tips hoe de burger het systeem kan saboteren, om het de bezetter zo moeilijk mogelijk te maken.

Sommige tips zijn tijdloos, meldt de CIA. En daar is niets aan gelogen, wanneer het gaat om ‘sabotage op de werkvloer’. Het zijn Kafkaëske instructies die er bijna allemaal op zijn gericht de bureaucratie te vergroten.

Zoals:

• Eis dat elke beslissing via de gebaande, officiële paden verloopt. Voorkom hoe dan ook dat procedures worden bespoedigd.
• Spreek tijdens overleg zo vaak en zo lang mogelijk. Illustreer je punten met lange, slepende anekdotes uit eigen, persoonlijke ervaring.
• Verwijs als het even kan elk probleem door naar een commissie, stuur- of onderzoeksgroep. Is zo’n commissie of groep er niet, richt er dan een op. Vuistregel: nooit minder dan vijf personen per commissie of groep.
• Stel irrelevante kwesties zo vaak mogelijk aan de orde.
• Beleg vergaderingen op momenten dat het erg druk is en er belangrijker werk te doen is.
• Vermeerder de hoeveelheid procedures. Zorg ervoor dat minstens drie personen elke beslissing moeten goedkeuren.
• Werk langzaam.
• Onderbreek je werk zo vaak mogelijk.
• Klaag over het materiaal waarmee je geacht wordt te werken. Vermeld keer op keer dat dit je verhindert je werk goed te doen. Dat geeft je altijd een excuus.
• Werk nieuwe collega’s niet of zo slecht mogelijk in.

En dan nu de hamvraag, waarover je op 4 mei maar eens twee minuten moet nadenken:

Hoeveel van jouw collega’s menen – aan hun werkhouding te zien – dat het nog steeds oorlog is en zij in het verzet zitten?