Een filmpje van Google: Time Square, New York. Een interviewer en een cameraman. De interviewer spreekt lukraak passanten aan. Of zij weten wat een browser is?
Verbaasde blikken, gepieker. ‘Een browser? Eens even denken…’ De verwarring is compleet wanneer de interviewer vraagt naar het verschil tussen een web browser en een zoekmachine. Uiteindelijk blijkt een magere acht procent van de ondervraagden op Time Square te weten wat een browser is. Inderdaad, rare jongens die Amerikanen, maar de Rotterdamse versie van het filmpje (“Web browser? Ik heb er wel van gehoord”) is net zo ‘schokkend’.
Al die onkunde, “it’s so disappointing”, reageert iemand op YouTube.
Is dat zo? Rijst de vraag: wat mag je van een gebruiker verwachten? Laatst ging ik bij een vriend langs. Enkele maanden daarvoor had ik zijn computer helemaal opnieuw geïnstalleerd. Op zijn verzoek had ik Startpagina.nl als beginpagina ingesteld.
Toen hij zag dat ik een URL in de adresbalk typte, keek hij me niet begrijpend aan. “Wat doe je nu?” Er ging een wereld voor hem open. Hij dacht dat Startpagina.nl het hele internet was. Je klikte op een linkje en zo kwam je dan op een andere pagina terecht. Gefascineerd keek hij naar de adresbalk. Daar zou hij op een verloren avond eens duchtig mee gaan experimenteren. Ik zuchtte, wilde iets onvriendelijks zeggen over zoveel onkunde, maar hield net op tijd mijn mond. Even met de ogen rollen, meer deed ik niet.
Dat was maar goed ook, want afgelopen week was ik zelf de pineut toen ik mijn Renaultje 5 liet keuren. Er moesten twee nieuwe voorbanden op en een stuurhuishoes was kapot. Een stuurhuishoes? Ik keek de monteur een beetje dommig aan. Geen flauw idee wat een stuurhuishoes is. De monteur keek terug. Zijn mond opende zich. Hij wilde me uitleggen wat een stuurhuishoes is, maar toen sloten zijn lippen zich weer en rolden zijn ogen heel even richting hemel. Een zucht. “Zo’n stuurhuishoes kost maar 29 euro”, zei de monteur toen. Dat leek hem afdoende. Mij ook. Waarom zou ik moeten weten wat een stuurhuishoes is? Mijn auto is een gereedschap. Ik gebruik het ding om van A naar B te rijden. That’s it.
Zo is dat ook met computers. Bijna alle consumenten gebruiken hun pc als een plat consumptieartikel en dat is het natuurlijk ook. Ze kunnen typen, mailen en iets opzoeken via internet. Dat is alles. Waarom zouden zij moeten weten dat dat programma met die grote ‘e’, waarmee ze van website naar website surfen een browser is?
Ik kan slechts één reden bedenken. Wie kennis van zaken heeft, laat zich minder snel bedotten. Van veel garages is bekend dat ze er een handje van hebben onderdelen en vloeistoffen op de rekening te zetten die helemaal niet vervangen zijn. De klant merkt het toch niet.
Onder precies datzelfde motto kopiëren computerreparateurs stiekem complete harddisks van klanten, want – aldus een insider – “bijna iedereen heeft tegenwoordig eigengemaakte porno op de pc” en “de klant merkt het toch niet”.
De computerboer: niet te vertrouwen. Loop eens binnen bij ketens als bijvoorbeeld Mediamarkt en lees de teksten op de bordjes aan de schappen. ‘Notebook met AMD Athlon X2 QL-62 processor QL-64’. Geen flauw idee wat de klant, die niet eens weet wat een browser is, aan deze informatie heeft. Zelf kan ik er overigens ook niets mee. En aan de verkoper heb je meestal ook niets. Die adviseert standaard een ‘computer uit het hogere prijssegment’ omdat je dan ‘klaar bent voor de toekomst’.
Vraag zo’n verkoper voor de grap eens naar de voordelen van een Intel A87 PS-12 processor (voor de nerd die nu in paniek overeind schiet; zo’n processor bestaat niet; ik typ lukraak wat toetsen in). Tien tegen één dat hij je vriendelijk knikkend aankijkt en meldt dat je met zo’n Intel A87 PS-12 echt helemaal klaar bent voor de toekomst. En zware applicaties, ja zware applicaties kun je er prima op draaien, geen probleem!
Wie verstand heeft van computers én auto’s, is spekkoper. Maar niet heus. Je kunt ook de pineut zijn bij de wasmachinereparateur, de aannemer, de dakdekker, de loodgieter, de elektricien, de stofzuigerverkoper, de keukenboer, de belastingadviseur, de vermogensbeheerder en ga zo maar door. Allemaal kunnen ze je iets op de mouw spelden. En allemaal zouden ze zo’n filmpje kunnen maken als Google deed. Een garagehouder die passanten vraagt wat een stuurhuishoes is. Een keukenboer die wil weten welke drie types afzuigkappen er zijn. Haha, en een domme antwoorden dat de mensen geven! Lachen man! Maar geen enkele beroepsgroep die zo’n filmpje maakt, behalve dan ICT’ers. Alsof zij zo bijzonder zijn.