Iedereen zegt sorry, maar niemand heeft spijt

De meeste mensen die excuses aanbieden, doen dat niet omdat ze het menen, maar uit beleefdheid. We verontschuldigen ons tegenwoordig te pas en te onpas. Automatisch en compleet gedachteloos. In een overvolle trein bijvoorbeeld: “Sorry, mag ik er even langs?” Geen idee waarom reizigers sorry zeggen. Alsof het hun schuld is dat de trein stampvol zit.

Excuses zijn de WD40 van deze tijd. Neem nu WimLex. Oh, wat kwetste hij het Nederlandse volk destijds met zijn vakantie in Griekenland! En denk maar niet dat zijn autocue-excuses afdoende waren. De ongelukkige gaat nog jarenlang met dat tripje geconfronteerd worden. Bij elke volgende uitglijder wordt het weer opgelepeld. Vooral op sociale media, want wie op enig moment publiekelijk excuses maakt, die steekt zijn hoofd en handen in de schandpaal van het digitale dorpsplein. En daar mag je pas weer uit wanneer de meute meent dat je eraan toe bent.

De roep om excuses is namelijk onderdeel van een groter geheel: naming and shaming. Excuses zijn enkel een mogelijke eerste stap naar vergeving. Maar die vergeving moet de spijtoptant dan wel verdienen! En dat kan enkel via lijden en boetedoening.

Het is als de kat die speelt met een gewonde muis. Het lijden moet zolang mogelijk worden gerekt. En barmhartigheid is uitgesloten, want geen beter vermaak dan leedvermaak. Een vorm van sadisme die de ‘morelen’ altijd omkleden met zalvende zinnetjes als: ‘excuses zijn pas geslaagd als die door de beledigde partij als gemeend worden ervaren’.

Daarom moest ik zo lachen om de verklaring die Jinek & RTL Nieuws lieten uitgaan. Deze eindigde met: “Eva Jinek heeft na de uitzending onmiddellijk contact opgenomen met Thierry Baudet om excuses te maken. Het was een goed gesprek.” Die laatste zin maakt duidelijk dat hij de excuses niet heeft aanvaard. Want anders was dat zeker vermeld.

En gelijk heeft Baudet. Wat is een sorry nog waard? Elke dag haalt wel iemand het nieuws met zijn of haar excuses. Van publieke figuren, politici en YouTubers tot bedrijven en instituten aan toe. Ze bieden allemaal veel en vaak excuses aan. Op afroep, lijkt het wel. Tik het woord in op Google News en de lijst met hits is eindeloos.

Excuses zijn een pr-tool geworden, een gimmick, altijd leuk voor leunstoelwoede op sociale media. Dat stemt tot nadenken. Was ik bijvoorbeeld een nazaat van slaven, dan zou ik niet eens excuses willen. Waarom? Omdat we ‘sorry’ zeggen voor van alles, behalve voor die zaken waar we werkelijk spijt van hebben.

Luuk Koelman
Luuk Koelman

Columnist (o.a. voor Nieuwe Revu), ghostwriter en schrijfcoach. Hij werkt voor mensen die graag schrijven én voor mensen die liever niet schrijven.

Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief!