Zondagavond, de snackbar. Terwijl ik wacht op mijn bestelling, haal ik als vanzelf mijn iPhone uit mijn jaszak. Facebook. Ik scroll omlaag door mijn tijdlijn. En weer omhoog. Doelloos tijdverdrijf.
Wat nu? Verversen! Met mijn duim trek ik het schermpje omlaag. Bah, geen nieuwe updates. Ook geen duimpjes. Jammer. Maar misschien moet ik gewoon verder omlaag scrollen. Bij Facebook kun je dat eindeloos doen. Wat dat betreft is Facebook een emmer zonder bodem.
Naast me zit een man achter een fruitautomaat. Compleet gehypnotiseerd. De gokkast vreet hem op. Hij drukt op een knop. En kijk, daar scrollen maar liefst drie tijdlijnen tegelijkertijd. We gaan gelijk op in ons doelloze tijdverdrijf. Het ritme waarop hij werktuiglijk op die flikkerende knop drukt, is hetzelfde ritme waarmee ik mijn schermpje omlaag trek met mijn duim.
De man achter de fruitautomaat en ik, beiden verdwaald.
Steeds vaker vraag ik me af wat ik in hemelsnaam te zoeken heb op dat verdomde schermpje. Ik hóéf niet, maar toch doe ik het. Scrollen door andermans bestaan. ‘Morgen maar weer eens naar de huisarts,’ lees ik. Het is de update van iemand die ik amper ken.
Waarom moet ik dit van jou weten, denk ik dan. En als je écht wilt dat ik op de hoogte ben, meld dan tenminste wáárom je naar de dokter gaat. Maar dat is nu net de sport. Het is de hunkering naar een reactie. Iemand moet vragen waarom. Het is de ‘ik’ die constant centraal staat.
Ben je uit eten en is je tafelgenoot even naar het toilet? Snel op Facebook kijken! Ik ken lieden die elke vijf minuten hun tijdlijn móéten checken, de hele dag door, zelfs op feestjes. Stiekem even snel op het toilet. Het lijkt wel een dwangstoornis, want wat is het verschil met iemand die elke vijf minuten zijn handen móét wassen, de hele dag door, ook op feestjes? Stiekem even snel op het toilet.
Mensen ontkennen altijd dat ze op Facebook zitten voor de reacties. Maar waarom stellen ze dan in dat al hun vrienden of de hele wereld hun updates mogen zien? Je kunt Facebook ook zo instellen dat jij de enige bent die ze ziet. Dan is het je online dagboek. Houd je alles fijn voor jezelf. Maar ja, dan krijg je geen duimpjes. En ook niet 57 keer ‘Beterschap’ wanneer je meldt dat je verkouden bent.
Mijn bestelling is gereed. Een frietje speciaal plus een kroket. De uitbater reikt me het plastic tasje aan. Op dat moment produceert de fruitautomaat een triomfantelijk deuntje. Meneer heeft er tien punten bij gekregen, hoera! Snel trek ik met mijn duim het schermpje van mijn iPhone omlaag. Tien nieuwe duimpjes! Kijk nou toch eens! Ook hoera!
Pas dan neem ik mijn bestelling in ontvangst, turend op mijn smartphone, zonder de uitbater een blik waardig te gunnen. Je bent nu eenmaal verslaafd of je bent het niet.