Probeer iemand maar eens uit te leggen waarom jouw vrienden je vrienden zijn. Rutte deed een poging tijdens zijn wekelijkse persconferentie. De Japanse oud-premier Shinzo Abe was omgekomen bij een aanslag. Rutte roemde zijn warme vriendschap met hem. Acht jaar lang hadden ze met elkaar te maken gehad. Regelmatig een belletje over en weer. En ze zagen elkaar bij de G20, natuurlijk. Een keer per jaar.

Ik zou zeggen: oké, jullie waren collega’s. Maar zoals dat gaat in de politiek: een overleden politicus heeft altijd veel, heel veel vrienden. Ik heb de Japanse oud-premier eens gegoogeld. Hij sprak gebrekkig Engels, dreunde zijn voorgebakken zinnetjes het liefst op vanaf een teleprompter. En het houtje-touwtje-Engels van Rutte is ook allerminst geschikt voor een goed gesprek. Dus dat ‘regelmatige belletje’ over en weer, ik weet het niet hoor. En dan ook nog eens dat tijdverschil van 14 uur.

Maar laten we Mark het voordeel van de twijfel gunnen. Amerikanen weten het woord ‘vriend’ altijd zo mooi te omschrijven: my brother from another mother. Een vriend kun je kiezen. Dat is belangrijk, want aan vrienden toon je je meest kwetsbare, onvolmaakte zelf. Zij zijn getuige van al je zwakheden. En tegelijkertijd ook degenen die jou vergeven voor alle onhebbelijkheden die je met je meezeult.

Dus wie weet biechtte Rutte met vaste regelmaat al zijn politieke leugentjes op aan Shinzo. Was dat vriendelijke Japannertje, dat hem toch nauwelijks verstond, simpelweg zijn aflaat. Twee uur ‘s nachts, Mark in zijn onderbroek op de rand van zijn eenpersoonsbed, in zijn Haagse appartementje: “Wat doe joe sink, Shinzo? Wen sjie ses: ‘Hier scheiden onze wegen’? Wat dos det mien?” En Shinzo, in Tokyo waar het net middag is, altijd met een luisterend oor. Beleefd zwijgend, al was het maar omdat hij mister Mark niet wilde bezwaren met zijn eigen zorgen.

Tot Shinzo twee jaar geleden aftrad als premier van Japan en Mark simpelweg geen moeite meer deed om contact te houden. Niet eens bewust, het gebeurde gewoon omdat al het andere zijn tijd opslokte: Toeslagenaffaire, Omtzigt, actieve herinneringen, onderste stenen, zijn Nokia. Kortom: de hectiek van alledag. Niet veel later was ‘even Shinzo bellen’ een van de vele taken op zijn to do-lijstje die hij eindeloos voor zich uit schoof.

En toen was Shinzo opeens dood en werd Mark geconfronteerd met de grootste leugen uit het leven: namelijk dat er altijd tijd is. En ook al veranderde er niets aan zijn dagelijkse routine, toch zat er plots een gat in Marks leven. Een gat zo groot als een vriend.

Tenminste, dat probeerde Rutte ons te doen geloven, tijdens zijn wekelijkse persconferentie. Ik heb er een hard hoofd in, maar vooruit: laten we hopen dat hij zijn vriend Shinzo ook écht mist, om wie hij was. En dat hij hem niet zal vergeten. Maar dan moet Mark wel een plekje voor hem vrijmaken in zijn actieve herinneringen. Een hele uitdaging, als je het mij vraagt.