De robotbanen komen eraan. De Amerikaanse ondernemer en presidentskandidaat Andrew Yang speecht er regelmatig over. Hij waarschuwt voor werkloosheid door robots en opteert daarom voor een universeel basisinkomen van duizend dollar per maand voor iedere Amerikaan.
Yang is kansloos voor het presidentschap en wordt alom weggehoond vanwege dat basisinkomen. Maar aan zijn zorgen over ‘de nieuwe werkloosheid’ twijfelt in de Verenigde Staten nauwelijks nog iemand.
Zo werken drie miljoen Amerikanen als road trucker. Met de vlam in de pijp scheuren ze van staat naar staat. Wat zij moeten gaan doen als de autonome Tesla Trucks eenmaal rijden, weet niemand.
Maar goed, wat heb jij daar als student nu mee te maken?
Laten we klein beginnen. Je bijbaan waarmee jij je studie bekostigt, gaat er namelijk nog sneller aan. Zo is Amazon al begonnen met de uitrol van robots die bestellingen van klanten afhandelen. De machines scannen de producten op de transportband en verpakken alle artikelen in dozen op maat. Amazon verwacht dankzij deze robots meer dan 1.300 banen te kunnen schrappen. De multinational heeft uitgerekend de investering (1 miljoen euro per robot) binnen twee jaar terug te verdienen, temeer omdat de machines vijf keer sneller werken dan een mens.
Dan maar als bijbaantje ergens de telefoon opnemen? Helaas, want daar neemt binnen niet al te lange tijd CallJoy de telefoon op, een ‘virtual customer service phone agent’. CallJoy is ontwikkeld door Google en bedoeld om het midden- en kleinbedrijf van virtuele telefonisten te voorzien. De kosten? Slechts 39 dollar per maand.
‘Ach’, denk je misschien, ‘dan maar geen bijbaan. Des te sneller ben ik afgestudeerd’. Als jurist bijvoorbeeld. Maar ook daar nemen robots het werk over. De eerste (gratis) robot-juristen zijn er al, bedoeld voor consumenten en professionals die snel willen worden geholpen met de meest gestelde juridische vragen. Verwacht wordt dat de robot-jurist op den duur de eerstelijnsjurist gaat vervangen.
In Estland zijn ze zelfs al veel verder. Daar zitten vanaf eind 2019 robots op de plek van de rechter. Voorlopig enkel bij rechtszaken tot 7.000 euro, maar ook dat gaat veranderen. Als je wilt weten hoe ver Estland voorop loopt qua artificial intelligence, moet je hier eens kijken.
Hetzelfde geldt voor mijn (journalistieke) werk, want de robot-schrijvers zijn er al. De Washington Post experimenteert er naar hartelust mee. Sinds eind 2017 heeft de krant al 850 artikelen gepubliceerd die niet door een mens zijn geschreven. Geen lezer die het merkte.
De toekomstige impact van de robot is nauwelijks te overschatten. Neem nu de zelfrijdende auto, die heus niet alleen taxichauffeurs en koeriers werkloos maakt. Het aantal ongevallen zal enorm afnemen. Autoverzekeringen zullen zo goed als overbodig worden. Of wat te denken van de auto-industrie? Als een auto straks niets meer is dan een elektromotor op wielen, is er nauwelijks nog onderhoud aan. Wat gaan alle garages dan doen? En autodealers?
Volgens voorzichtige schattingen hebben robots in 2025 (binnen 6 jaar dus) wereldwijd 75 miljoen banen ingenomen. Zelfs het oudste beroep ter wereld zal eraan moeten geloven.
En dat is nog maar het begin. The World Wide Web was de eerste stap in de digitale revolutie. De volgende stap is kunstmatige intelligentie. Die staat nu – qua ontwikkeling – pas op het niveau van het internet van begin jaren negentig. Toen ‘online’ niet verder ging dan een website waarop je iets schreef als ‘Hallo, ik ben Jan en ik hou van vliegvissen’. Dat was 25 jaar geleden. De smartphone bestond nog niet, evenmin als Google, Amazon en Facebook. Wie had toen kunnen bedenken dat 25 jaar later een online bedrijf met de naam Uber het grootste taxibedrijf ter wereld zou zijn? En Airbnb het grootste hotel ter wereld?
Niemand.
Kun je nagaan (nou ja, dus niet) hoe het over 25 jaar zal zijn, wanneer kunstmatige intelligentie volwassen is geworden en de mens zichzelf zo goed als overbodig heeft gemaakt. Enfin, mijmer daar deze zomer maar eens over, wanneer je al dobberend op je luchtbed, met een cocktail in de hand, je toekomstige carrière overdenkt.