Iedereen kent natuurlijk querulanten als Willem Engel, Janet Ossebaard en Micha Kat. Maar hoe zit het met al die ontelbare andere, wat minder bekende complotdenkers die Nederland rijk is? Een kleine rondgang langs vijf ‘vrijdenkers’ die de eigen frustraties graag de vrije loop laten.

Joost Knevel

Augustus 2021. De dan 43-jarige Joost Knevel wordt op verzoek van het Openbaar Ministerie aangehouden in het oosten van Spanje, waar hij met zijn vriendin een Bed & Breakfast runt. Nederland wil zijn uitlevering. Knevel zou online zowel RIVM-baas Jaap van Dissel als Mark Rutte hebben bedreigd. Over Van Dissel zegt hij: “Wie geeft hem zijn welverdiende nekschot, die is een held.” Rutte moet het ook ontgelden: “We zouden hem eigenlijk moeten opjagen de zee in of waar dan ook.”

Maar vanwaar die aversie tegen beide heren? Knevel bracht zijn jeugd door in het dorpje Bodegraven. Daar was hij – volgens zijn eigen “onlangs hervonden jeugdherinneringen” – begin jaren tachtig getuige van kindermisbruik en rituele kindermoorden door Van Dissel en een plaatselijke huisarts. Beiden zouden lid zijn van een door de staat georkestreerd pedonetwerk. Ook premier Rutte, de burgemeester van Bodegraven, ING, Jort Kelder en de voormalige ministers Asscher en Hennis-Plasschaert zouden erbij betrokken zijn.

Samen met zijn kompanen Wouter Raatgever (zie verder) en Micha Kat slingert Knevel via verschillende onlinekanalen zijn theorieën, dreigementen en beschuldigingen de wereld in. Ze hebben het onder meer over de Cabal; een geheime schaduwregering, gevormd door een wereldwijde, schimmige pedo-elite die in het geniep samenzweert tegen de mensheid. De vermeende slachtoffertjes van al dat satanische kindermisbruik en rituele kindermoorden zouden op de lokale begraafplaats Vredehof liggen, aan de rand van Bodegraven.

Het gevolg is dat tientallen mede-complotdenkers afspreken op de begraafplaats. Daar leggen ze bloemen. Niet alleen langs de oprijlaan, vanaf de weg tot aan de poort van de begraafplaats, maar ook op de kindergrafjes. Her en der laten ze geplastificeerde A4’tjes achter met daarop teksten als: “Burgemeester, wee je gebeente deze bloemen te laten verwijderen! Ik leg deze bloemen als eer aan Joost Knevel (held der helden!) en de andere slachtoffers van satanisch misbruik! Velen hebben dit niet overleefd maar er valt nog veel te redden! #StopvanDissel!”

In het dorpje ontstaat grote onrust. Nabestaanden vinden briefjes over satanisch misbruik op het graf van hun kind. De burgemeester krijgt doodsbedreigingen en de begraafplaats moet beveiligd worden.

Het vervolg laat zich raden: een rechtszaak wegens smaad, laster en opruiing. Knevel bindt enigszins in. Hij erkent dat hij te ver is gegaan met alle dreigementen (“Ik was emotioneel omdat veel vrienden zelfmoord hebben gepleegd en ik misbruikt ben”) en accepteert zelfs hulp. Opmerkelijk, want het Pieter Baan Centrum concludeerde dat hij verminderd toerekeningsvatbaar is en lijdt aan een paranoïde waanstoornis.

Maar Knevel wil gewoon terug naar zijn vrouw en kinderen in Spanje. Echter, over één kwestie houdt hij de poot stijf: die van het monsterlijk kwaad in Bodegraven. Knevel somt een hele serie namen op van families in Bodegraven die betrokken zouden zijn bij de kindermoorden. Peter Plasman, de advocaat van Knevel, probeert er in zijn pleidooi nog een positieve draai aan te geven. Volgens hem is zijn cliënt vooral “authentiek.” Plasman hoopt dat de rechtbank rekening houdt met Knevels werkelijkheid, want “als u dat doet, zult u zien dat het nog meevalt wat hij heeft gedaan.”

Knevel krijgt uiteindelijk 15 maanden cel, waarvan 4 voorwaardelijk. De rechtbank legt hem geen gedwongen behandeling op in een psychiatrische kliniek, zoals geëist door het Openbaar Ministerie.

Intussen tekent dagblad Trouw op hoe twee sympathisanten van Knevel bloemen komen leggen bij een kindergraf, waar heel toevallig de vader van de overledene staat. Hij vertelt hen over zijn overleden zoontje en “dat het klinkklare onzin is dat hij misbruikt en vermoord zou zijn.” Beide sympathisanten verontschuldigen zich.

Wouter Raatgever

Ook Wouter Raatgever, een vijftiger zonder vaste woon- of verblijfsplaats, houdt zich intensief bezig met pedonetwerken. Vooral dat in Bodegraven. Daar zouden hooggeplaatste pedofiele satanisten opereren vanuit een peuterspeelzaal en kleuterschool.

Dus filmt hij vanuit een rijdende auto hoe Jaap van Dissel naar zijn werk in Leiden fietst: “De grootste smeerkees van de wereld. Dit is de man die een deel van de westerse wereld in gijzeling houdt.” Waarmee Raatgever niet alleen doelt op de satanisch-rituele kindermoorden die Van Dissel zou hebben gepleegd, maar vooral ook op zijn coronamaatregelen, die bijdragen aan het in stand én geheim houden van het netwerk. Het adres van de RIVM-baas wordt onder de video gezet.

In andere filmpjes meldt Raatgever dat de advocaat van de gemeente Bodegraven weldra door een militair tribunaal ter dood zal worden veroordeeld (“een belofte”) en dat Van Dissel – al dan niet met behulp van de vaccinaties – miljoenen doden op zijn geweten heeft: “Monsters moeten in een kooi zitten en niet vrij rondlopen.”

Verdere claims van Raatgever: zeker twintig getuigen van het pedonetwerk in Bodegraven zijn uit de weg geruimd. Van anderen zou door de Amerikaanse inlichtingendienst CIA het geheugen zijn gewist. En de moorden op Marianne Vaatstra (1999, in Friesland) en Nicky Verstappen (1998, in Limburg) houden ook verband met Bodegraven. Want toeval bestaat niet en alles is altijd aan elkaar gelinkt.

Al met al genoeg stof voor een rechtszaak. De aanklacht luidt smaad, laster, opruiing en bedreiging. Raatgever maakt er een spektakel van. Hij claimt dat alleen God het recht heeft over hem te oordelen en verzoekt de rechtbank hem niet met zijn naam aan te spreken, maar met “gegijzeld vrij mens.” Verder heeft hij er een handje van om overal doorheen te praten: Waarom doet niemand iets met de 84 pagina’s met ‘bewijzen’ die hij heeft verzameld over het satanische netwerk? “De vrouw van de huisarts is ook overleden. Wist ze iets? Mensen die iets weten, worden allemaal uit de weg geruimd.” Zo oreert hij door, over een medisch-wetenschappelijke staatsgreep en een militair tribunaal, om plots vanuit het niets op hoge toon een vrijgeleide naar Florida te eisen.

Volgens het Pieter Baan Centrum heeft Raatgever een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Zelf vindt hij van niet: “Een narcist heeft geen geweten, ik heb juist veel last van mijn geweten.” Hoe dan ook, volgens Raatgever zullen ooit alle “afdekkers van pedonetwerken” voor tribunalen verschijnen. Geen bedreiging, voegt hij er fijntjes aan toe, maar “een realistisch scenario.” Voor de rest heeft hij “diep verdriet van wat de kinderen in Nederland allemaal wordt aangedaan.”

Zijn advocaat beroept zich – bij gebrek aan beter – op vrijheid van meningsuiting en probeert met de moed der wanhoop aan te tonen dat zijn cliënt toch echt geweldloosheid propageert. Het mag weinig baten. Volgens de rechtbank is Raatgever over een grens gegaan. Het vonnis: een celstraf van negen maanden, waarvan drie voorwaardelijk. Maar daar maalt Raatgever in het geheel niet om: “Ik creëer mijn eigen realiteit.”

En dat blijkt. In november van datzelfde jaar wordt hij weer aangehouden, ditmaal in zijn cel, op basis van nieuwe verdenkingen van opruiing en bedreiging van Van Dissel. Ook blijkt Raatgever drukdoende met de voorbereidingen van een ontsnappingspoging, mocht hij worden weggestopt in de psychiatrie.
Enkele maanden later mag Raatgever zich daarom weer voor de rechter verantwoorden. Het levert hem opnieuw een veroordeling op: 18 maanden cel, waarvan 6 voorwaardelijk.

Max van den B.

De 29-jarige Max wil naar eigen zeggen enkel liefde en vrijheid. Wat hij níét wil, is het World Economic Forum. Aldus Max op camerabeelden, terwijl hij 5 januari jongstleden “NSB weg ermee!” schreeuwend met een brandende fakkel naar de woning van D66-leider Sigrid Kaag wandelt. “Dit is een experiment mensen, net als het vaccin.” En even later: “Woont hier mevrouw Kaag? Ja, hallo, kunt u even komen?” Die laatste doet wijselijk niet open als Max aanbelt. Ze is het lot van haar vermoorde partijgenote Els Borst niet vergeten. Max roept nog van alles over Klaus Schwab, Bill Gates en massamoord. En daarna: ”Kom gewoon in gesprek, wees dapper.”

Even later wordt Max aangehouden door de politie. Waarschijnlijk had hij daar wel op gerekend, want vlak voor kerst stond hij ’s nachts nog (“door God geleid”) voor de woning van Hugo de Jonge in Rotterdam (“Hugo de SjongeJongeJonge, massamoordenaar”). Sindsdien stond er een permanente politiepost voor Hugo’s huis.

Rijst de vraag: wat wil deze Max? Enkel een statement maken? Of is het meer? Wie zijn filmpjes op Facebook bekijkt, maakt kennis met een christen die naar eigen zeggen vecht tegen de duivel, omdat die steeds meer grip op de wereld krijgt. Daarom moet de Derde Wereldoorlog worden gestopt. Max doet alvast zijn best. Hij demonstreert met teksten die maar nét op een demonstratiebord passen. Zelfs voor komma’s is geen plaats (“Stop satan stop pedofilia save the children free the slaves stop 5g-covid stop mind control in jesus name”).

Max reist wat af en weet, altijd per trein plus ov-fiets, elke demonstratie te vinden. Op andere dagen brengt hij een verrassingsbezoekje aan de brouwerij van het satanische, speciale bier Duvel. Of valt hij met een draaiende camera ex-FvD’er Theo Hiddema lastig, omdat die een man bijstaat die wordt verdacht van het bezit van kinderporno. “Ik ben jou geen stom woord verschuldigd,” reageert de politicus.
Max op een zelf geschoten filmpje op 21 december 2021: “Mensen, ik draai niet door. Want als je mij doorgedraaid ziet, dan breek ik heel dit land af.” Voor de rest: “Uiteindelijk is het God die mij beschermt en aanstuurt.”

Maar toch, waarom nu plots het huis van Kaag? Medestanders melden dat Max die vijfde januari meeliep met een fakkeloptocht en plots bedacht dat het een goed idee was om dan maar even een andere route te nemen en bij Kaag langs te gaan.
Hoe dan ook, Max, geen onbekende bij de politieke partij Jezus Leeft, heeft aanhang. MaxBaptist noemen ze hem daar.

Terwijl ‘de fakkelman’ in Alphen in voorarrest zit, verzamelt een klein groepje medestanders zich voor de gevangenis. Een portier die informeert wat de bedoeling is, krijgt te horen dat ze er zijn om Max te ondersteunen: “En dat zouden jullie ook moeten doen, want hij is de held van Nederland!”

Uiteindelijk krijgt Max zes maanden celstraf. Zijn advocaat betoogde tevergeefs dat een brandende fakkel ook kan staan voor “vrijheid en licht in duisternis.” Toch?

Huig Plug

De 53-jarige Huig Plug uit Katwijk noemt zichzelf de ‘klokkenluider van het Binnenhof.’ En een klein beetje is hij dat ook wel. Hij hangt er hele dagen rond, waardoor hij daar zo’n beetje iedere ambtenaar kent. Aanvankelijk zoekt Plug, die zelf ooit als gevangenisbewaarder in Scheveningen werkte, vooral een luisterend oor voor zijn kritiek op de Dienst Justitiële Inrichtingen. Daar zou van alles mis zijn: brandgevaar, procedurefouten, racisme, noem maar op.

Het levert de Katwijker nauwelijks publiciteit op. Daarop besluit hij zijn oeuvre uit te breiden met alle gangbare complottheorieën. Dat levert hem in 2021 enige bekendheid op, wanneer hij wordt veroordeeld voor het bedreigen van premier Rutte en minister De Jonge. Plug plaatste, een half uur voor een nieuwe coronapersconferentie van de beide politici, een foto op Twitter van twee lijkzakken in een bos met daarbij de tekst: “Sorry mensen. De persconferentie gaat niet door vanavond.”

Het vonnis: een voorwaardelijke celstraf van tien weken, plus een contactverbod met beide bewindslieden. Plug is het niet eens met het vonnis: “Als een cabaretier zoiets doet, moet iedereen erom lachen.” Wellicht, maar – aldus de aanklager – die rijdt niet in een auto achter een fietsende Rutte aan. En een cabaretier brengt hem ook niet in verband met pedonetwerken. En dat doet Plug wel. Op Twitter meldt hij de stem te zijn van “het zwaarst misbruikte meisje ooit van Nederland, maar ook van alle kinderen en baby’s die zijn verkracht en vermoord door de zogenaamde elite.” Samen met Marlies van Muiswinkel, de ex-vrouw van de echtgenoot van een (vrouwelijke) Leidse rechter, trekt Plug ten strijde tegen “een Haags pedonetwerk.”

Van Muiswinkel claimt namelijk al jaren dat haar dochter ’Lisa’ is misbruikt en dat de baby die uit dat misbruik werd geboren, samen met andere baby’s begraven is in de nieuwe Scheveningse Bosjes. De kwestie is meerdere malen uitvoerig onderzocht, maar bracht “geen bewijsbare feiten,” aldus het Openbaar Ministerie.

Reden voor Plug om met een megafoon in de hand voor de woning van de Leidse rechter en haar echtgenoot te bivakkeren, om de gehele buurt luidkeels te melden dat er een pedoseksueel monster bij hen in de straat woont.

Een kort geding volgt. Voor de rechtbank verzamelen zich enkele tientallen medestanders van Plug. Ze houden spandoeken omhoog terwijl boven de stad een reclamevliegtuigje cirkelt met de tekst ‘niet vergeten huig plug.’ Maar Plug verliest.

Op straffe van een dwangsom van vijfduizend euro per dag, met een maximum van 250.000 euro, dient hij te rectificeren. En hij krijgt een straat- en contactverbod.
Plug besluit het vonnis links te laten liggen en gaat verder met alle beschuldigingen. Wanneer de teller van de dwangsom na 50 dagen op 250.000 euro staat, besluit de staat het appartement van Plug in Katwijk te veilen. Maar Plug heeft geluk: een dorpsgenoot van hem die multimiljonair is, betaalt de opgelegde dwangsom. Daarmee wordt de veiling voorkomen.

En Plug? Die zit intussen zijn tien weken voorwaardelijk uit. De reden? Hij filmde hoe premier Rutte, wandelend over het Plein, naast het Binnenhof, hem vriendelijk toeknikte. Een overtreding van het contactverbod. Dus wordt Plug weer aangehouden, op het Binnenhof. Terwijl hij geboeid wordt afgevoerd, horen we hem nog roepen: “Ik ben de klokkenluider van justitie! Ik ben geen misdadiger. Het is een schande! Ik vecht ook voor de politie. Dit kan toch niet?”

Ronald Heister

In een niet al te ver verleden was Ronald Heister een succesvol pr-adviseur. Oké, wel iemand met een palmares van halve waarheden, maar soit, een kniesoor die daarop let. Hoe dan ook, op een dag zit Heister vuistdiep in rechts-radicale Katholieke kringen, gelieerd aan het Forum voor Democratie. Slim, want daar zitten veel potentiële klanten voor zijn fiscale complottheorie. Eentje die hem ook nog eens gratis geld oplevert.

De claim van Heister: Wanneer je als Nederlander alle banden met de Nederlandse staat verbreekt, dan heb je recht op anderhalf miljoen euro. Want Nederland is eigenlijk een bedrijf. Daarom beheert de fiscus voor elke Nederlander een “geboortetrust” – iets wat in Nederland niet bestaat – waarin die anderhalf miljoen zit. Je wordt dus, wanneer Heister je ‘mag’ helpen, niet alleen miljonair, maar ook nog eens een ‘vrijgeborene.’ Iemand die niet langer valt onder het Nederlands recht en dus ook geen belastingen en boetes meer hoeft te betalen. Of je hypotheek.

Logisch dus dat Ronald Heister zichzelf inmiddels heeft benoemd tot de ‘minister van alle autonome mensen.’ Dat zijn er inmiddels alweer meer dan achtduizend. Zij hebben in ruil voor honderden euro’s de benodigde documenten van Ronald gekregen. Plus een ‘diplomatiek paspoort’ à 150 euro.

Wat je met al die papieren kunt? Nou, niets natuurlijk. En als je vervolgens contact zoekt met Heister om hem te vragen hoe dat nu kan, dan mag je een consult bij hem boeken à 400 euro. Maar als ‘vrijgeborene’ openlijk klagen, dat valt niet mee. Want om gebruik te mogen maken van alle door Heister smaakvol geserveerde gebakken lucht, moet je wel een geheimhoudingsclausule tekenen.

Enfin, dan nu de hamvraag: hoeveel miljoen is er inmiddels uitgekeerd door de Nederlandse overheid aan die ruim achtduizend ‘vrijgeborenen’? Precies. Nul, nada, niets. De rechter geeft elke vrijgeborene die anderhalf miljoen van de Nederlandse staat eist, nul op rekest. Al ziet Heister dat anders: “De afwikkeling van uw geboortetrust is een lang proces.”

Inmiddels gelooft niemand meer dat die anderhalf miljoen ooit nog wordt uitgekeerd. Overigens helemaal niet erg, aldus een van Heisters volgelingen in dagblad NRC: “Het gaat erom dat je je een vrij mens vóélt. Dat is het belangrijkste.” Sommigen hebben zelfs een ambassadebordje aan de muur naast hun voordeur geschroefd. Want of ze nu die anderhalf miljoen euro wel of niet krijgen, ze zijn hoe dan ook diplomatiek onschendbaar. Denken ze.

TJEERD ANDRINGA: VRIJDENKER OF COMPLOTDENKER?
Is universitair hoofddocent Tjeerd Andringa van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) een complotdenker? Hij mag in ieder geval geen les meer geven in het vak ‘kritisch denken,’ dat officieel Systems View on Life heet. De reden? Hij zou volgens klagende studenten – en na onderzoek ook volgens de universiteit – complottheorieën in zijn lessen verwerken. Bijvoorbeeld over de aanslagen van 9/11, klimaatverandering en vaccinaties. Bovendien zou Andringa proberen eerstejaars studenten te overtuigen van zijn eigen “alternatieve waarheden.” Terwijl het juist zijn taak is hen te ‘leren denken als een wetenschapper’.
Met die aantijging is Andringa het niet eens. Tijdens een online persconferentie zegt hij: “Ik verwijs mijn studenten naar zeer diverse bronnen. Naar overheidswebsites, maar ook naar alternatieve media. Ik doe dat om discussie uit te lokken en ze te leren om hun eigen mening te onderbouwen. Studenten hoeven het niet met mij eens te zijn.”
Over zichzelf zegt hij in de Volkskrant: “Ik ben een onafhankelijk denker geworden. Dat heb ik echt zelf gedaan, ondanks het onderwijs en de media waaraan ik blootgesteld ben.”
Maar tegelijkertijd staat zijn privéwebsite Geopolitics and Cognition vol met complottheorieën. Zo zou de heersende elite systematisch kinderen misbruiken om hen zo meer volgbaar te maken. In 2015 schrijft hij: “Aristocraten en priesters hebben waarschijnlijk lang geleden ontdekt dat misbruikte kinderen opgroeien tot handige dienaren.”
Is Andringa nu een complotdenker? Of is het allemaal één groot experiment en verkent hij slechts de grenzen van het vrijdenken? Daagt hij studenten en lezers enkel uit met zijn complottheorieën?
Hoe de vork in de steel steekt, blijft onduidelijk. De ene groep studenten draagt hem op handen. Zij voelen zich naar eigen zeggen door hem uitgedaagd en leren daardoor scherper na te denken. De andere groep vindt dat Andringa regelmatig de grens overschrijdt tussen het aanwakkeren van een kritische discussie en het willen bekeren van studenten.
Op de site van de RUG schrijft hij: “Ik vind het heerlijk om ze te leren kritisch na te denken en om dat te verbinden aan omstreden perspectieven die normen op de proef stellen en ons helpen uitvogelen op welke manier onze gezamenlijke kennis slechts zwak gestut is of zelfs onverenigbaar is.”
Andringa geeft nog steeds les op de RUG. Maar zijn vak ‘kritisch denken’ bestaat niet meer.