Mail van de Hema. De Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam wijst mij op haar niet te versmaden kortingsbonnen. Kortingen tot wel 15 procent! Zo is de vlaai in de aanbieding. Het is maar dat ik het weet. Wel godver de godver, hoe komt de Hema aan mijn mailadres? Na wat gepieker weet ik het. Meer dan een jaar geleden heb ik online foto’s bij ze laten ontwikkelen.
Zomaar een voorbeeld van wat ik ‘autochtone spam’ noem. Het zijn niet langer de Engelstalige handelaren in Viagra die me irriteren, maar Nederlandse bedrijven die mijn mailbox steeds weer weten te vinden. Waarom? Omdat ik ooit iets bij ze heb besteld. Het is elke keer hetzelfde liedje. Nooit, echt nóóit, vink ik bij een bestelling aan dat ik een nieuwsbrief wil ontvangen of op de hoogte wens te worden gehouden van aanbiedingen. En dan toch die spam. Zo meldt Hema droogjes bovenaan de e-mail dat ik deze ontvang “omdat je eerder op hema.nl een bestelling hebt geplaatst.”
Is zo’n mailtje van de Hema eigenlijk wel spam? Of mag het gewoon? Ik stel de vraag op twitter. Diverse keren krijg ik hetzelfde antwoord: Hema doet wettelijk gezien niets verkeerd. De winkelketen heeft immers een klantrelatie met me én mij wordt netjes de mogelijkheid geboden me uit te schrijven. Spamklacht.nl, de site van Opta, lijkt dat te onderschrijven: “Aan bestaande klanten (waaraan een product of dienst is verkocht) kunnen over soortgelijke diensten/producten ongevraagde berichten worden gestuurd zonder dat daarvoor toestemming is verkregen.”
Klantrelatie dus. Fraai is dat. Maar ook raar. Waarom vragen bedrijven me überhaupt of ik hun nieuwsbrief of aanbiedingen wil ontvangen, als ze me sowieso mogen mailen omdat ik ooit klant bij ze was? Daar reageert een andere twitteraar. Hij heeft de spammail ook ontvangen en volgens hem mag het niet. Hij verwoordt het mooi: “klantrelatie is geen universele witwasser.” Volgens hem is de mail van de Hema onrechtmatig omdat er geen direct aantoonbare link is tussen wat wordt aangeboden (kortingsbonnen) en de dienst die ik ooit heb afgenomen (foto’s).
Zou het waar zijn? Nu weet ik nog niets. Dan maar mailen met een echte kenner: Arnoud Engelfriet, de man achter ictrecht.nl. Is de mail van de Hema nu spam of niet? Welnu, het ís spam. Engelfriet wijst me ook waar ik moet zoeken. Arnoud: “Bij lid 3 staat de uitzondering voor klanten, en daar staat duidelijk (nou ja, voor mij als jurist duidelijk) ‘met betrekking tot eigen gelijksoortige producten of diensten’. Oftewel, als je een boek koopt mag je reclame voor nieuwe boeken krijgen, niks anders. Misschien dvd’s, maar niet iPhones.”
Spam dus. Maar wat nu? Een klacht indienen bij de Opta via Spamklacht.nl? Doe geen moeite. Het afgelopen jaar ontving Opta zo’n 34.000 spamklachten. Daaruit volgenden 56 waarschuwingen. Dat schiet lekker op. Jammer dat Opta geen bonnen-quotum kent. Sterker nog, het zou mij niet verbazen wanneer Hema niet eens wéét dat ze iets fout doet. Net als heel veel andere Nederlandse bedrijven die te lui zijn hier alle spelregels omtrent commerciële communicatie tot zich te nemen.
Wat daar tegen te doen? De oplossing is simpel. Enkele weken geleden ontving ik spam van een hotel uit Maastricht. Na ze vriendelijk gemaild te hebben dat ik hier niet van was gediend, stuurden ze me een dag later doodleuk wéér dezelfde mail. Ditmaal bood twitter wel uitkomst. Mijn oproep “Kan iemand even een #mailbom sturen naar info@townhousehotels.nl?” had direct effect: excuses voor “onbedoelde spam” en nooit meer last van ze gehad. Wie weet hebben ze er iets van geleerd. De ouderwetse mailbom dus. Laten we hem weer in ere herstellen. Wat zegt u? Is een mailbom illegaal? Hoe komt u daar nu bij? Zelfs de overheid is van plan ’m te gebruiken: tegen pedofielen. En wat goed genoeg is voor de overheid, is natuurlijk ook goed genoeg voor mij.
