Feestvarken op de achterste rij

De Volkskrant, 17 januari 1996

Een frisse wind door mijn leven, dacht Ferdinand. De volgende dag was hij verkouden. Ook dat nog.’ Zo luidt de opmaat tot Heb mij lief, het in omvang bescheiden romandebuut van Luuk Koelman. Hij is een oude jongen uit Tilburg die triestigheid als een wollen deken om zich heen draagt. In november werd hem de Debutantenprijs 1995 uitgereikt, een initiatief van kopieergigant Rank Xerox en Free Media, uitgever van boeken en gidsen. Koelman kreeg een oorkonde die hij te danken had aan de lezers van de bundel Veelbelovende eerste pagina’s. Zij nomineerden hem. Zijn eerste bladzijde werd in orde bevonden. Heb mij lief zou, dat was het belangrijkste deel van de prijs, worden uitgegeven in een oplage van tweeduizend exemplaren. om dit te vieren is ook nog een plechtige bijeenkomst gehouden waarbij de schrijver, het feestvarken, plaats mocht nemen op de achterste rij stoelen.

‘Stapels en stapels boeken liggen er nu in mijn vrijgezellenflat’, schrijft Luuk Koelman nog geen drie maanden later. ‘Ik moet maar zien hoe ik ze weer kwijtraak.’ Distributie, het aanzwengelen van het boekverkopersapparaat, maakte geen deel uit van de bekroning. Of, nou ja – het ligt, aldus Koelmans brief, iets ingewikkelder. ‘Er bleek het een en ander misgelopen tussen uitgever en sponsor. Daardoor zat er voor de uitgever geen winst aan het project vast en staken ze geen poot meer uit.’ Conclusie: ‘De fut was eruit.’

De eerste oplage van vijfhonderd boeken heeft Koelman intussen ten dele weg kunnen werken. Voor een tientje per stuk sleet hij er driehonderdvijftig aan ‘vrienden en kennissen’. Maar, zegt hij: ‘Mijn vrienden- en kennissenkring begint wel aardig op te raken.’ En vrijdag moet hij met Rank Xerox, dat de boeken drukt, een afspraak maken over levering van de rest.

Hij ziet ze al staan in zijn gangetje, vijftienhonderd stuks van Heb mij lief. ‘Ik dacht, misschien moet ik maar een grote glazen plaat kopen, dan gebruik ik er een paar honderd als tafelpoten.’

Luuk Koelman is 31 jaar nu en hij wil nog steeds schrijver worden, maar hij is bang dat hij geen eerlijke kans krijgt met dit boek, waarvan hij toch zeker meent te weten dat het een ‘hartstikke leuk boek’ is geworden.
Peter Bosman van Free Media, mede-organisator van de Debutantenprijs, vindt het allemaal erg jammer. ‘Ik weet niet wat er is en hoe dat komt’, zegt hij, ‘maar het is lullig dat het boekje niet zo gemakkelijk verspreid kan worden.’ Hij heeft het nog wel geprobeerd, jazeker, maar zijn contacten met andere uitgevers strandden toch steeds op onwil.
En Free Media zelf? Bosman: ‘Wij verkopen alleen boeken per post.’

Maar het is wel meteen mooi de laatste keer geweest dat Free Media de nek uitstak met die Debutantenprijs. ‘De belangstelling ervoor is te klein. In eerste instantie kregen we veel aandacht van de media. toen er eenmaal een winnaar was, bleek niemand meer geïnteresseerd.
Nu concludeert Koelman dat de verwikkelingen ‘uitstekend in het boek gepast zouden hebben’. Ferdinand, de dolende dertiger uit Heb mij lief, is ook ‘nogal een tragikomisch figuur’.
Luuk Koelman is met zijn debuut ‘in de aap gelogeerd’, vindt hij. En hij heeft nog geen volgende boek geschreven.

Henrico Prins
© Copyright 1996 De Volkskrant
(foto: Marcel van den Bergh)

Je kunt ‘Heb mij lief’ nog bestellen voor slechts € 11,90 incl. verzendkosten. Gesigneerd met een door jou bedachte opdracht!